Od Autora
Moja poprzednia książka “Sekrety Techniki Aktorskiej. Jak uczyć?” – była skierowana głównie do instruktorów gry aktorskiej. Obecna jest adresowana do wszystkich interesujących się techniką i mechanizmem gry aktora, a szczególnie do kandydatów i kandydatek na aktorki/aktorów, debiutantów w zawodzie i aktorów amatorów, chcących powiększyć swą wiedzę.
Książka może okazać się także przydatna dla studentów reżyserii i wiedzy o teatrze, którzy powinni posiadać podstawowe wiadomości na temat procesu pracy aktora…
Ponieważ książka zajmuje się problemem wiarygodności działań i mowy, to jestem przekonany, że okaże się też bardzo przydatna dla wszystkich osób w tych zawodach, w których niezbędny jest dar przekonywania i wiarygodności, niezależnie, czy mają do czynienia z szeroką publicznością, czy z pojedynczymi klientami. Książka została wzbogacona o rozmowy z wybitnymi artystami teatru, filmu i telewizji, którzy zechcieli podzielić się z nami swoim zawodowym doświadczeniem.
Serdeczne podziękowania, zatem składam (w kolejności alfabetycznej) Bogusławowi Lindzie, Olgierdowi Łukaszewiczowi, Janowi Machulskiemu, Andrzejowi Sewerynowi i Magdalenie Zawadzkiej.
Recenzje:… Książka ta, to jeden z tego typu podręczników, które w prosty i przejrzysty sposób opisują drogę, jaką musi przebyć ktoś marzący o uprawianiu zawodu aktora. Rzetelnie, systematycznie, krok po kroku zostaje opisana nie tylko pozornie łatwa do zdobycia wiedza o fundamentach tej sztuki, ale i pomysłowe ćwiczenia mogące doskonalić rozwój adepta. Przez kolejne etapy ćwiczące rzemiosło autor prowadzi nas pewnie i z doświadczeniem kogoś, kto wielokrotnie podejmował ten rodzaj trudu. Jego wiedza, zrodzona na pograniczu teorii i praktyki jest rozległa, czerpana z wielu źródeł i ugruntowana poprzez wnikliwą autoanalizę i precyzyjną obserwację innych.
Patronują tej książce – Konstanty Stanisławski, Peter Brook, Michaił Czechow, Jerzy Grotowski – czyli najwięksi i najbardziej odkrywczy, jeśli chodzi o technikę aktorską nauczyciele i twórcy teatru… Siedlecki równocześnie kimś, kto nie ukrywa źródeł inspiracji i swój jasny, i logiczny wywód podpiera koniecznymi cytatami, i odnośnikami, trafnymi i wspomagającymi jego niezwykle czytelny zamysł… dołącza wywiady z kilku znakomitymi kolegami – wywiady, które stają się czymś innym, niż tradycyjne rozmówki zamieszczane w pismach o profilu rozrywkowym.
To próba wspólnego namysłu nad ukrytymi źródłami – talentu, sukcesu, efektywności…
Sądzę, że każdy, kto zamierza poważnie zajmować się sztuką aktorską, przeczyta tę książkę z ciekawością i uwagą. Na polskim rynku nie ma właściwie obecnie żadnego równie syntetycznego i przyjaznego czytelnikowi podręcznika.
Maciej Wojtyszko, reżyser teatralny, filmowy i telewizyjny,
dramaturg, pisarz, scenarzysta, wykładowca reżyserii
w Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie.
… cały tekst ujmuje rzeczową analizą kolejnych etapów pracy nad rolą oraz klarownym trybem narracji. […] Jest w tym wiarygodny i przyjazny – zarówno, kiedy dzieli się własnym entuzjazmem, jak też kiedy ostrzega przed zawodowymi pułapkami. Dlatego mówiąc o magii, pasji, przekraczaniu psychofizycznych barier, wciąż krąży wokół kwestii rzemiosła. Te rozdziały stanowią najcenniejszą, precyzyjną w doborze wskazówek i ćwiczeń część książki… autor powiedział sporo, rozważnie i poważnie formułowanych myśli o mechanizmach roli. Nota bene zrobił to dużo głębiej niźli oświetlona blaskiem Brodwayu Judith Weston. Dobrze byłoby więc książkę rozpropagować wśród maturzystów, którym śnią się premiery i owacje… Zatem narybku aktorski, masz lekturę, czytaj i ćwicz.
Jagoda Opalińska, AICT/IATC-Sekcja Polska Międzynarodowego Stowarzyszenia Krytyków Teatralnych,
Yorrick, Jagoda Opalińska, 13 października 2010
I inny głos krytyczny:
… W trakcie lektury dostrzega się rzetelność warsztatową i wnikliwość obserwacji, z jaką Autor podszedł do tematu, tym razem skierowanego do szerszego kręgu zainteresowanych… Andrzej Siedlecki daje wskazówki, jak rozpoznawać prawdziwą sztukę, opisuje proces tworzenia roli, a także przedstawia relacje: aktor – zespół – reżyser. Ciekawym rozszerzeniem tematu jest rozdział “Aktor w filmie, telewizji i radiu”, pokazujący różnice w pracy aktora w zależności od medium poprzez opis procesu pracy nad rolą… Poza zaprezentowaniem techniki aktorskiej Autor omawia w książce jeszcze dwie inne: relaksacyjną i wymowy. […] Te cenne wskazówki bardzo się przydadzą nie tylko przyszłym adeptom sztuki aktorskiej, ale również tym, dla których autoprezentacja stanowi ważny środek wyrazu lub jest niezastąpionym narzędziem w kontaktach z szeroką publicznością.
Łączę wyrazy szacunku
Halina Leśniewska, Warszawa.
SPIS TREŚCI
- Od Autora
Rozdział I - Motywacja
- Pasja, praca, sukces
- Obecność – iki, iki
- Talent i technika
- Aktor – homo creator
Rozdział II
SYSTEM Konstantego Stanisławskiego
INTERPRETACJE - Kontrola – wewnętrzne oko podświadomości
- Pamięć emocjonalna
- Wyobraźnia w procesie twórczym
- Od świadomego do nieświadomego
- Metoda działań fizycznych
- Aktor i postać – wielość w jedności
Rozdział III - PRZED PRÓBAMI
- Relacje: aktor – zespół – reżyser
- Technika próbowania
- Samopoczucie sceniczne
- Intuicja
- Inspiracja
- Koncentracja i zaangażowanie
Rozdział IV
TWORZENIE ROLI - Aktor – sztuka – tekst
- Role epizodyczne
- Tekst
- Próby czytane
- Próby sytuacyjne
- Improwizacja w procesie twórczym
- Elementy aktorskiej analizy tekstu
- Analiza postaci – podstawowe pytania aktorskie
- Analiza akcji/działań postaci
- Analiza okoliczności założonych i użycie gdyby
- Analiza konfliktu
- Analiza jednostek
- Podtekst
- Dialog
- Monolog
- Emocje i techniki ich przywoływania
- Podwójne emocje
- Nośniki emocji: śmiech i płacz
- Tempo-rytmy
- Ekspresja ciała w tworzeniu postaci
- Budowanie roli od wewnątrz i od zewnątrz
- Prawda sceniczna i fałsz
- Konwencje stylu
- Technika zapamiętywania tekstu
- Podstawy efektywnego mówienia
Rozdział V
PRZED PREMIERĄ - Próby generalne
- Trema
- Przedstawienia
- Zastępstwa
- Aktor w nietradycyjnym teatrze
Rozdział VI - Aktor w filmie, telewizji i radiu
Rozdział VII
AKTORZY O ZAWODZIE - Bogusław Linda
- Olgierd Łukaszewicz
- Jan Machulski
- Andrzej Seweryn
- Magdalena Zawadzka
- I inni
- Niebezpieczeństwa zawodu
- Porażka i popularność
Rozdział VIII
ĆWICZENIA - Relaks
- Ćwiczenia relaksacyjne w pozycji leżącej
- Praca przepony
- Ćwiczenie na przedłużenie oddechu
- Ćwiczenie na znalezienie właściwego brzmienia dźwięku
- Relaks wiązadeł głosowych (strun głosowych)
- Rozgrzewka wiązadeł głosowych
- Rozgrzewka i ćwiczenie warg
- Rozgrzewka i ćwiczenie szczęki
- Rozgrzewka i ćwiczenie języka
- Ćwiczenie podniebienia miękkiego
- Ćwiczenie na artykulatory
- Językowe łamańce
- Jak być dobrym mówcą
- Ćwiczenia na koncentrację
Zamiast posłowia
REKOMENDACJE
BIBLIOGRAFIA
Życzę Ci miłej lektury w odkrywaniu tajemnic zawodu aktorskiego!
Gdy interesuje Cię reżyseria teatralna, to mam dla Ciebie książkę
Jak reżyserować? Podstawy reżyserii teatralnej.
Podręcznik ten wprowadzi Cię w tajniki reżyserii, o których powinieneś wiedzieć, gdybyś chciał wystawić jakąkolwiek sztukę, czy adaptację teatralną.